Doğa Dostu Vegan Kot: Bego Jeans

Bego Jeans markasının doğuşu küçük bir çocuk işçinin rahatsızlanmasıyla başlıyor. Doğa dostu vegan kot mimarı olan Bego’nun hikayesi aslında muazzam bir başarı öyküsü. Bego, hayatla olan savaşına daha 15 yaşındayken bir çocuk işçi olarak tekstilde kot kumlayarak başladı. Kot kumlama, bir kot pantolonun alışık olduğumuz kot görüntüsüne kavuşması için beyazlatmaya yarayan bir yöntemdir. Gerçekte bu yöntem günlük hayatta giydiğimiz kotları beyazlatırken ve “güzelleştirirken” işçilerin hayatından çaldıkları aydınlığın yerine karanlığın dolmasına neden oluyor. Bego, bu işin hayatını çaldığını akciğerinin %42’sini ve birlikte çalıştığı 122 arkadaşını kaybederek acı bir şekilde öğrendi. 2008 yılında da kot kumlama işçileri için mücadeleye başladı ve bu mücadele 2009 yılında kot kumlamanın Türkiye’de yasaklamasıyla sonuçlandı. Bego bütün tekstil işçilerinin mücadelesini vermek için Temiz Moda Hareketinin öncülerinden oldu.

Tüm bu süreçlerin sonunda 2018 yılında tüm markalara temiz giysi yapmaları için çağrıda bulundu ve kendi de bir örnek ürün yapmaya karar verdi. Pamuk tedariğinden müşterilere ulaşana kadar her adımının insana, doğaya ve emeğe saygılı bir şekilde üretildiği “temiz giysi” markası Bego Jeans’i kurmaya karar verdi.

Kot Kumlama İşçileri Dayanışma Komitesi

Çalışma Bakanlığının tahmini verilerine göre 1987 ile 2005 arasında yaklaşık 8,000 ile 10,000 işçi kot kumlamada çalışmış. Bugün “kayıtlı” hasta sayısı yaklaşık 2,000 kadar ve ne yazık ki 122 kişi hayatını silikozis nedeniyle kaybetmiş. Bego bu duruma kayıtsız kalamadı ve 2008’de Kot Kumlama İşçileri Dayanışma Komitesi’ni kurarak dayanışma ateşinin fitilini başlattı. Komite bir çok başarıya imza attı. İlk 5 yıllık süreçte kot kumlama Türkiye’de yasaklandı. 2010’da silikozis Bakanlar Kurulu kararı ile hıfsızsıhha grubuna tabii edildi ve dönemin Cumhurbaşkanı Abdullah Gül kot işçilerini Çankaya köşküne davet etti. Nihayet 2011’de girişimler sonuç verdi ve 6111 sayılı kanunla bütün silikozis hastalarına emeklilik hakkı tanındı.

Bütün tekstil işçilerinin mücadelesini vermek için Türkiye’de Temiz Giysi Kampanyasını kuran Bego, sendikalaştığı için işten atılan Mulberry işçileri için markayı ikna ederek işçilerin sorununu çözdü. Bununla birlikte meslek hastalığı ile ilgili bilinilirliği artırmak için www.meslekhastaligi.org portalını kurdu.

Dünya genelinde kot markaları

Dünyada yüzden fazla marka kot kumlama yapmayacaklarını açıkladılar ancak kot kumlama yasaklandığında beyazlatmak için başka teknikler aranmaya başladı. Bu da firmaların daha ucuz ama güvenli olmayan başka yollara başvurmasına sebep oldu ve çözümü kimyasal maddelerde buldular. Potasyum permanganat şuan Avrupa Kimyasal Ajansı’nın yasaklı kimyasallar sınıfına eklediği bir kimyasal ve kotların neredeyse %90’ında kullanılıyor. Bu duruma kayıtsız kalamayan Bego, bütün kot markalarına temiz giysi üretmeleri için çağrılar yapmaya başladı. Ancak hiçbir marka temiz giysi için hiçbir dönüş yapmadı ve temiz giysi üretmenin mümkün olmadığını söylediler. Bu sebeple Bego, temiz giysi üreterek onlara örnek olmaya karar verdi.

Doğa Dostu Vegan Kot

Marka müşterilerinin desteği ile insana, doğaya ve emeğe saygılı, %100 geri dönüşümlü ürünler üretmeyi amaçlıyor. Peki, bu ürünler insana nasıl saygılı olacak? Ürünleri üreten insanların adil bir ücret alması ve ürünleri diken atölyelerin Bego’ nun kriterlerine uyup kendi emeğinin karşılığını kendisi belirlemesi insana saygılı üretiminin ana şeklini oluşturuyor. Ürünlerde etiket uygulaması kaldırılıp yerine baskı ve nakışla yapılan künyeleme sistemi getirilmiş. Bu yöntem deri vb. etiket sistemlerini rafa kaldırıyor. Üretilen ürünler depozitolu. Bir ürün satın alındığında kullanıldığı yıl süresince giyildikten sonra tekrar geri getirildiğinde belli bir ücret karşılığında iade alınacak ve geri dönüşüme kazandırılacak. Bu uygulama da aslında dünyada bir ilk olma niteliği taşırken dünyada ilk kez bir tekstil ürünü depozitolu şekilde ürün satışını başlatmış oluyor.

Üretim Süreci Nasıl İşliyor ?

Bego ürünlerini hiçbir kimyasal kullanılmadan organik bir şekilde, %100 pamuktan Kayseri’de üretiyor. Fermuarlarında bile hiçbir kanserojen madde yer almamakla birlikte düğmeleri Sakarya’da pirinçten üretiliyor. Bego kotların yıkamaları fazla su sarfiyatı olmaması ve çevreye, doğaya, insana fayda sağlaması için sadece rinse ile yapılmakta. Etiketi kotun eksi bir yönü olarak gören Bego, etiketin kotun yıkama esnasındaki kırılma, kemer geçirme zorluğu ve bütün etiketlerin deri olması sebepleri yüzünden bu alışkanlıktan vazgeçiyor. Etiketin yerine baskı, cep astarı ve nakış yöntemlerini kullanarak kotun özelliklerini künye olarak üzerine işliyorlar.

Bego Jeans ile ilgili detaylı bilgiye ve ürünlere www.begojeans.com adresinden ulaşabilirsiniz.