Mevsimsel Beslenmenin Önemi Nedir?
“Mevsim” kavramına besinlerimiz gözünden bakarsak eğer, sebze ve meyvelerin mevsimine göre ekiminin yapıldığı ya da bir ürünün yetiştiği dönem diyebiliriz. Dünyada gerçekleşen iklim krizini gözden kaçırmak imkansız, ancak Türkiye coğrafi konum nedeniyle dört mevsimi hala yaşayan şanslı bir ülke. Günümüz dünyasında hız, teknoloji ve çabuk tüketim çarklarının içinde dönmeye başlarken ithal ürünlere, yeni tarım sistemleri ve seralar sayesinde her mevsim her türlü sebze ve meyveye ulaşabiliyoruz. Bu süreç de bizi tüketici olarak tembelleştiriyor ve tabağımızın arkasının sürecini düşünmemeye itiyor. Bu da tüketicinin her an her şeye ulaşabileceği ortamlarda sebze ve meyveyle bağını kopartıyor. Bu yüzden de mevsimsel beslenmenin önemi gözden kaçıyor.
Suni ortamlarda üretilen sebze ve meyveler lezzet anlamında tatmin edici olmuyor. Bunu kokusundan ya da dışından artık çok rahat bir şekilde ayırt edebilir hale geldiğimizi düşünüyorum. Mevsiminde yetişmemiş bitkiler doğaya karşı bir konumda oldukları için ve bir mücadeleyle üretildiklerinden dolayı kimyasallar doğaya zarar vermektedir.
Mevsimsel Beslenmenin Önemi
Oysaki mevsiminde tüketilen sebze ve meyveler besin değeri ve insan sağlığı açısından önemli bir yere sahip olmuştur. Mevsimsel beslenmeyi bir yaşam tarzı haline getirmeye çalışmak hem kişinin sağlığı hem de gezegenimiz için çok önemli bir harekettir.
Mevsimsellik, sebze ve meyvelerin taze olarak yetiştirilmesini sağlar ve ekolojik pazar kültürünü destekler. Mevsiminde yetişen sebze ve meyveler daha ekonomik olur çünkü dışardan ekstra bir etkiye maruz bırakılma sorumluluğunda olmazlar. Üreticinin direk halka ulaşmasını ve temas etmesini sağlar. Mevsiminde tüketilen sebze ve meyveler insan sağlığı açısından önemli bir yere sahiptir. Yerel gıdayı mevsiminde tüketmeye başladığımız zaman ürünlerin uzaktan gelme riskini de azaltmış oluruz ve karbon salınımı da azaltmış oluruz.
Mevsimsel yetişen sebzeler ve meyveler
Ocak ayında yetişen sebze ve meyveler
Sebzeler: Kereviz, lahana, brokoli, havuç, ıspanak, kırmızı turp.
Meyveler: Elma, nar, portakal, armut, greyfurt.
Şubat ayında yetişen sebze ve meyveler
Sebzeler: Brokoli, brüksel lahanası, karnabahar, pancar, havuç, turp.
Meyveler: Elma, portakal, muz.
Mart ayında yetişen sebze ve meyveler
Sebzeler: Ispanak, havuç, pırasa, kırmızı turp, brokoli.
Meyveler: Elma, muz.
Nisan ayında yetişen sebze ve meyveler
Sebzeler: Taze soğan, taze sarımsak, kuşkonmaz, taze kekik, bakla, marul.
Meyveler: Yeşil erik.
Mayıs ayında yetişen sebze ve meyveler
Sebzeler: Enginar, bakla, semizotu, ebegümeci, domates, salatalık.
Meyveler: Çilek, yeşil erik, malta eriği, dut.
Haziran ayında yetişen sebze ve meyveler
Sebzeler: Patates, fasulye, bakla, bezelye, kabak, patlıcan, sivri biber, domates, salatalık, rezene, marul, taze soğan, taze sarımsak, dereotu, dolmalık biber.
Meyveler: Kiraz, yeşil erik, malta eriği, kayısı, şeftali, dut.
Temmuz ayında yetişen sebze ve meyveler
Sebzeler: Domates, salatalık, bezelye, dereotu, taze fasulye, kuzu ıspanak, kabak, patlıcan, semizotu, sivri biber, dolmalık biber, çalı fasulyesi.
Meyveler: Kayısı, şeftali, kavun, sarı erik, karpuz, ahududu, vişne.
Ağustos ayında yetişen sebze ve meyveler
Sebzeler: Kabak, bamya, domates, salatalık, patlıcan, sivri biber, taze fasulye.
Meyveler: Kayısı, kavun, kırmızı erik, şeftali, vişne, böğürtlen, karpuz, incir, mürdüm eriği, üzüm.
Eylül ayında yetişen sebze ve meyveler
Sebzeler: Mantar, patlıcan, mısır, pazı, biberiye, barbunya fasulyesi, kabak, dolmalık biber, kırmızı biber.
Meyveler: Mürdüm eriği, fındık, kavun, karpuz, incir, üzüm.
Ekim ayında yetişen sebze ve meyveler
Sebzeler: Mantar, fındık, ceviz, ıspanak, havuç, yer elması, pırasa, lahana, karnabahar.
Meyveler: Armut, ceviz, üzüm, elma, greyfurt, mandalina, muz.
Kasım ayında yetişen sebze ve meyveler
Sebzeler: Lahana, kereviz, pırasa, yer elması, havuç, ıspanak, karnabahar, pazı.
Meyveler: Ceviz, kestane, üzüm, elma, muz, mandalina, nar, armut, kivi, greyfurt.
Aralık ayında yetişen sebze ve meyveler
Sebzeler: Bal kabağı, lahana, yer elması, pırasa, karnabahar, ıspanak, kereviz, havuç, pazı, kara lahana.
Meyveler: Elma, mandalina, portakal, nar, armut, muz, kivi, kestane, greyfurt, ayva.
Her mevsimde yetişen sebzeler
Dereotu, marul, maydanoz, nane, roka, tere, pazı, yeşil soğan gibi sebzeler dört mevsim boyunca yetişmektedir.
Yazı Görseli: Ayşe Kiranoğlu
Kaynaklar
Neden mevsimsel beslenmeliyiz; hangi ayda hangi meyve-sebze yetişir?
